Nowy rok akademicki 2018/2019

Uroczyście rozpoczęliśmy 14 rok akademicki ustawicznego kształcenia dorosłych – słuchaczy  Uniwersytetu Trzeciego Wieku w Andrychowie. W sali Miejskiego Domu Kultury na wstępie zabrzmiał odtworzony z płyty hymn  „Gaudeamus igitur”  w wykonaniu chóru Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie, a Prezes Stowarzyszenia UTW Danuta Bańska serdecznie powitała przybyłych.

Swoją obecnością zaszczycili: Maciej Kobielus  - Przewodniczący Komisji Spraw Społecznych  Rady Miejskiej w Andrychowie Małgorzata Matusiak - Prezes Zarządu ABS Banku Spółdzielczego w Andrychowie Bogumiła Zacny-Sporysz - Prezes Zarządu Andrychowskiej Spółdzielni Mieszkaniowej Paweł Mrzygłód  - Dyrektor LO im. Marii Skłodowskiej-Curie w Andrychowie Janusz Ślesak - Przewodniczący Rady Programowo-Naukowej Uniwersytetu Trzeciego Wieku Prof. ATH dr hab. Czesław Ślusarczyk - Członek Rady Programowo-Naukowej UTW Leon Ferfecki - Członek Rady Programowo-Naukowej Uniwersytetu Trzeciego Wieku Na Sali pojawiła się również ciekawa wykładu młodzież z LO w Andrychowie, co spotkało się z wielką sympatią członków UTW. Wykład inauguracyjny pt. „Ewolucja: teoria i fakt naukowy” poprowadził prof. dr hab. Wiesław Babik.

Jest Andrychowianinem. Pracuje w Instytucie Nauk o Środowisku Wydziału Biologii i Nauk o Ziemi UJ, kieruje Zespołem Ekologii Molekularnej i Behawioralnej, pełni funkcję Z-cy Dyr. Instytutu ds. Naukowych i Współpracy z Zagranicą.   O sobie mówi:  „Używam informacji z sekwencji DNA dla historycznych wniosków. W szczególności interesuję się przyczynami, demografią i wiekiem wewnątrzgatunkowego zróżnicowania i rozbieżności między blisko spokrewnionymi gatunkami, a także badaniem zakresu przepływu genów między rozbieżnymi populacjami. Ponieważ zajmowanie się tymi zagadnieniami wymaga wglądu w cały genom, coraz częściej używam technologii o wysokiej przepustowości do generowania dużych ilości informacji o genomie. Badam również zmienność genów Głównego Kompleksu Histokompatybilności (MHC) w naturalnych populacjach płazów, ptaków i ssaków, ze szczególnym naciskiem na wspólny efekt selekcji naturalnej i zdarzeń demograficznych na wzorce zmian MHC w obrębie i pomiędzy populacjami”

Badania prowadzi z wykorzystaniem nowoczesnych, zaawansowanych technik molekularnych i te badania z zainteresowaniem są przyjmowane przez światowe grono naukowców. Prof. Babik opracowuje także metody określania różnic genetycznych między osobnikami. Jest autorem i współautorem kilkudziesięciu prac naukowych opublikowanych w czołowych czasopismach naukowych, członkiem rad redakcyjnych zagranicznych czasopism, (Proceedings of the Royal Society B oraz Journal of Evolutionary Biology),  członkiem Komitetu Biologii Ewolucyjnej i Teoretycznej PAN, członkiem Rady Naukowej Instytutu Ochrony Przyrody PAN.  My mamy ten zaszczyt, że jest członkiem Rady Programowo-Naukowej naszego UTW.

Za badania dotyczące głębszego zrozumienia procesów ewolucyjnych, został  w październiku 2015 roku   laureatem nagrody przyznawanej przez Narodowe Centrum Nauki w kategorii nauk o życiu. W dniu 30 grudnia 2015 roku Prezydent RP nadał panu Wiesławowi Babikowi  tytuł profesora nauk biologicznych.

Czy ewolucja to tylko teoria, czy jest to fakt naukowy?  Na to pytanie w swoim wykładzie odpowiadał prof. Wiesław Babik. Rozpoczął od myśli ewolucjonisty Teodozjusza Dobrzańskiego: „Nic w biologii nie ma sensu o ile nie jest rozpatrywane w kontekście ewolucji”. Obserwowana gigantyczna różnorodność organizmów, pytania skąd one się wzięły, jak się mają wymarłe gatunki do tych współczesnych, czy gatunki się zmieniają, skłaniały do próby wyjaśnień. Odpowiedzi na to możemy uzyskać w Biblii, u Linneusza, u Lamarcka. Jednak to Karol Darwin, brytyjski przyrodnik i geolog, założył, że wszystkie gatunki pochodzą od wcześniejszych form i przedstawił argumenty na uzasadnienie swej tezy. Poznaliśmy życiorys Karola Darwina, dowiedzieliśmy się jak wyglądało zbieranie przez niego materiałów naukowych. Darwin w 1859 roku opublikował książkę „O powstawaniu gatunków drogą doboru naturalnego”. Kiedy pisał swoje dzieło nie wiedział jakim prawom podlega dziedziczenie. Odkrył to czeski zakonnik prekursor genetyki Gregor Mendel.

Wykładowca zwrócił naszą uwagę na problem obserwowany w naszej rzeczywistości, a dotyczący uodpornienia bakterii na antybiotyki. Jak więc widzimy bakterie wyewoluowały odporność.

Na koniec prof. Babik stwierdził, że teoria ewolucji to nie tylko teoria, gdyż pozostaje w zgodzie z wynikami eksperymentów i obserwacji. Nie jest hipotezą lecz faktem naukowym, świetnie udokumentowanym.

Tekst: Maria Przebinda